ΞΕΝΑΓΗΣΗ
ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ
Το κάστρο αυτό αποτέλεσε σημαντικό
παράγοντα ασφάλειας για την αρχική ανάπτυξη του οικισμού στις πλαγιές και
στους πρόποδές του. Επιστέφοντας ένα χαμηλό λόφο, δέσποζε πάνω από τα Τρίκαλα
και στη γύρω πεδινή έκταση.
Το φρούριο παρουσιάζει τυπική μορφή
βυζαντινής οχύρωσης: είναι επίμηκες, με άξονα από τα ΝΔ προς τα Β. και
ενισχύεται κατά διαστήματα με τετράπλευρους πύργους. Εσωτερικά, διαιρείται
κλιμακωτά με εγκάρσια τείχη, σε τρία τμήματα: α) στο κάτω φρούριο που
βρίσκεται στο χαμηλότερο τμήμα της νότιας κλιτύος του λόφου, β) στο μεσαίο
φρούριο που είναι και το μεγαλύτερο σε έκταση και γ) στο μικρό εσωτερικό
φρούριο (ic kale) που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου (ΒΑ γωνία), ενισχύεται
από τέσσερις ογκώδεις και ψηλούς πύργους και αποτελούσε το έσχατο καταφύγιο
των αμυνομένων. Η μορφή αυτή του φρουρίου διαμορφώθηκε σταδιακά. Υπολείμματα
της οχύρωσης που συνδέεται με τη φάση του Ιουστινιανού έχουν επισημανθεί στη
νότια πλευρά της ακρόπολης. Στην ίδια φάση ανήκει και η οχύρωση της ΒΑ
πλευράς, που διασώζει μεταξύ άλλων τον περίδρομο του μεσαίου φρουρίου και
ίχνη της κλίμακας που οδηγούσε σε αυτόν. Σήμερα η πλευρά αυτή καλύπτεται
εξωτερικά από πυκνή δενδροφύτευση και εσωτερικά από κατακρημνίσματα.
Η αίγλη της συνοικίας του Βαρουσίου
σκιάστηκε από την επέκταση της πόλης με την ανέγερση νέων αρχοντικών
νεοκλασικού χαρακτήρα γύρω στα τέλη του 19ου αι.
Συντάκτης
Κρυστάλλω Μαντζανά, αρχαιολόγος
Πηγή:
Ο Μύλος Ματσόπουλου
|
|
||
Ανάμεσα στα σημαντικότερα αξιοθέατα της
πόλης των Τρικάλων, συγκαταλέγεται κι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία
Βιομηχανικής Κληρονομιάς στην Ελλάδα.
Στο πέρασμα του χρόνου άλλαξε πολλές
ιδιοκτησίες για να καταλήξει στα χέρια του Ιωάννη Ματσόπουλου.
|
|||
|
|||
Πρόκειται για ένα μεγάλο κτιριακό
συγκρότημα 3.500 τμ, στο κέντρο μιας έκτασης 90 στρεμμάτων, με τον κεντρικό
νερόμυλο να πλαισιώνεται περιμετρικά από τα βοηθητικά προκτίσματα
δημιουργώντας στο εσωτερικό του κλειστό περίβολο. Όλα τα κτίρια του
συγκροτήματος είναι λιθόκτιστα και στεγασμένα με ξύλινες κερσμοσκεπές, ενώ
στις λιθοδομές τους γίνεται ευρεία χρήση πλίνθων σε ποικίλους συνδυασμούς.
Η κινητήρια δύναμη του Μύλου στηριζόταν
στο νερό του Αγιαμονιώτη ποταμού, το οποίο με ένα σύστημα φραγμάτων
οδηγούνταν στη φτερωτή την οποία έθετε σε λειτουργία. Αργότερα, ο μύλος έγινε
ατμοκίνητος και στη συνέχεια ηλεκτροκίνητος. Η καμινάδα κατασκευάσθηκε από
τον Ματσόπουλο προπολεμικά, γιατί έγινε εγκατάσταση μιας πετρελαιομηχανής για
την ενίσχυση του μύλου, επειδή τους καλοκαιρινούς μήνες με την πτώση της
παροχής του ποταμού ο μύλος δεν μπορούσε ν' αποδώσει. Στην αρχή μετά από την
αγορά από τους Αφούς Ματσόπουλου, τοποθετήθηκε υδραυλική τουρμπίνα και κάτω
από το υπάρχον ποτάμι μιας και περνά και δεύτερο υπόγειο ρέμα το οποίο στο
σημείο αυτό κλείσθηκε με Θηραϊκή γη. Αργότερα το 1938 έγινε και δεύτερη
τοποθέτηση υδραυλικής τουρμπίνας
Ο μύλος αυτός σήμερα αποτελεί για την
Ελληνική πραγματικότητα ένα παραδοσιακό μνημείο Βιομηχανικής Αρχαιολογίας η
δε ιδιαιτερότητα του βρίσκεται όχι μόνο στο μέγεθος του αλλά και στις
εσωτερικές εγκαταστάσεις που είναι όλες ξύλινες. Οι διαστάσεις του είναι
(37X17) και αποτελείται από τρεις ορόφους.
Ο μύλος είναι κατασκευασμένος σε
τοποθεσία που παλιότερα έφερε το όνομα ΑΛΗΚΑΡΑ και το πήρε από κάποιον Τούρκο
μεγαλοκτήμονα που ήταν ιδιοκτήτης της γύρω περιοχής. Το ίδιο όνομα φέρει και
ο συνοικισμός που βρίσκεται μεταξύ του σιδηροδρομικού σταθμού και του
Αγιαμονιώτη. Ο Νικόλαος Σχινάς το 1886 γράφει: "Έχει προς τούτοις 4
κλιβάνους, 3 υδρόμυλους κοινούς με 10 μυλόπετρες και έτερον μέγαν παρά τη
πόλει μετά μηχανών κάλλιστα κατηρτισμένον…". Παλιότερα η διαμόρφωση του
χώρου από το πίσω μέρος του μύλου προς την πλευρά της Αγίας Μονής ήταν
εντελώς διαφορετική. Το τμήμα που είναι ανάμεσα από τις δυο κοίτες του
ποταμού, το λεγόμενο "νησάκι" είχε άλλη μορφή και ήταν πιο μικρό.
Αργότερα, επειδή η πρώτη διαμόρφωση παρουσίαζε προβλήματα, το φράγμα
(πορταριά) μεταφέρθηκε πιο βόρεια.
Σύμφωνα με παλιό σχεδιάγραμμα του Άγγλου
μηχανικού Τζάκσον το φράγμα είχε κατασκευασθεί 70 μ. περίπου πιο πάνω από τον
μύλο, ενώ το σημερινό απέχει 250 μ. Το φράγμα είχε μήκος περίπου 65 μ., ενώ
σήμερα δεν ξεπερνά τα 10 μ. Το νησάκι αυτό, στο κάτω μέρος του συνδεόταν με
το συνοικισμό της Αγίας Μονής με μικρό γεφυράκι.
Δίπλα στο πάρκο του Ματσόπουλου υπάρχει
παλιά σιδερένια γέφυρα μήκους 21,00 και πλάτους 4,50 η δε κατασκευή της
ανάγεται το 1910.
|
|||
Μετά το θάνατο του Ιωάννη Ματσόπουλου,
τόσο τα κτίσματα όσο και η γύρω έκταση πέρασαν ως κληροδότημα το 1977 στο
Δήμο Τρικκαίων ο οποίος το αναπαλαίωσε με συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής
Ένωσης για χώρο πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
Τελευταίος ενοικιαστής του Μύλου ήταν ο
Αθ. Κατσιάκος από το 1972 ως το 1984 οπότε και σταμάτησε πλέον η λειτουργία
του. Τα τελευταία χρόνια δούλευε και με ρεύμα και με νερό και είχε επτά (7)
κυλίνδρους, η δε παραγωγή του ήταν 1700 κιλά την ημέρα και το ενοίκιο τα
τελευταία χρόνια ήταν 25.000 δρχ. τον μήνα.
Μετά την αναπαλαίωση του από το Δήμο
έχει ενταχθεί σε Δίκτυο Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για την Προστασία της
Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Δίκτυο P.A.C.T. υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της
Ευρώπης).
Στον χώρο λειτουργούν ο Θερινός και
Χειμερινός Δημοτικός Κινηματογράφος και το Κέντρο Έκφρασης και Καλλιτεχνικής
Δημιουργίας, το
Παράλληλα ο χώρος αποτελεί τόπο
διεξαγωγής των σημαντικότερων πολιτιστικών δραστηριοτήτων της πόλης μας όπως
το "Φεστιβάλ Κωμωδίας", θεατρικές παραστάσεις, οι παραστάσεις από
το Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων με "φυσικό" σκηνικό τον ίδιο το
ιστορικό μνημείο, μουσικές συναυλίες από επαγγελματικά και μαθητικά σχήματα,
ημερίδες και παρουσιάσεις και άλλες πολλές δραστηριότητες.
Ιστορικά Στοιχεία
(Από το βιβλίο του Νεκτάριου Κατσόγιαννου, ΤΑ ΤΡΙΚΑΛΑ ΑΛΛΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ, 1988)
|
|
|
|
Στο διώροφο νεοκλασικό
κτίριο, το Καστρακίδειο, αναπτύσσονται τα τμήματα: το Ιστορικό τμήμα του
τοπικού αθλητισμού, το τμήμα Ορειβασίας, το Εκπαιδευτικό τμήμα, η Γραμματεία
και το πωλητήριο του Μουσείου, στον ισόγειο χώρο, όπου η είσοδος του μουσείου
και η είσοδος για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Στις αίθουσες του πρώτου ορόφου
γίνεται αναφορά στους παλαιούς και σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες και στους
Παραολυμπιακούς.
Τρεις αίθουσες
εξιστορούν τους μεγάλους αθλητικούς σταθμούς της πόλης των Τρικάλων και τους συντελεστές.
Μια μεγάλη αίθουσα παρουσιάζει
τον Παγκόσμιο αθλητισμό και τους «ΕΛΛΗΝΕΣ» πρωταθλητές. Η «αίθουσα των
τροπαίων» είναι η αίθουσα με τα κύπελλα και τις διακρίσεις του τοπικού
αθλητισμού. Ο χώρος ανάγνωσης με οπτικοακουστικά μέσα και βιβλιοθήκη
συμπληρώνει τις πληροφορίες που προσφέρει το Μουσείο.
Το Μουσείο θα
λειτουργεί: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο από 11.οο π.μ. έως 13.30
μ.μ.
Πηγή: www.hotelsintrikala.gr
Έκθεση προς τιμήν του Δημήτρη Μητροπάνου
Συντάκτης
Κρυστάλλω Μαντζανά,
αρχαιολόγος
Πηγή:
Ασκληπιείο Τρίκκης
|
|
||
|
|||
ΛΗΘΑΙΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ
Τα Τρίκαλα διασχίζονται από τον Ληθαίο ποταμό, στις
όχθες του οποίου, σύμφωνα με τον ιστορικό Στράβωνα, γεννήθηκε ο πρώτος γιατρός
της αρχαιότητας, ο Ασκληπιός. Το όνομά του σημαίνει ποταμός της λήθης.
Ο Ληθαίος ποταμός είναι το σημείο αναφοράς των
Τρικάλων. Πράγμα σπάνιο για ελληνική πόλη να διασχίζεται από ποτάμι. Η
εναλλαγή του τοπίου με τις γεμάτες πράσινο όχθες του και τα πανύψηλα
καταπράσινα δέντρα το καλοκαίρι αλλά και με τα γυμνά από φύλλα δέντρα τον
χειμώνα, μαγεύει τον επισκέπτη όποια στιγμή του χρόνου κι αν έλθει στα Τρίκαλα.
O Ληθαίος με τα κρυστάλλινα νερά του και τον απαλό
αγέρα που δημιουργεί η ροή τους, αποπνέει έναν ερωτισμό, που συνεπαίρνει όποιον
περπατά στις όχθες του.
Οι δύο όχθες του ποταμού συνδέονται με πολλές γέφυρες.
Πηγή: Δήμος Τρικκαίων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου